Nieuwsbrief juli 2022
Let op! Historisch plakplastic
Bij het opruimen van het glasdepot van de afdeling bouwmaterialen kwam recent een 4-ruits kozijntje tevoorschijn dat in erg slechte staat was. De herkomst was niet bekend en er werd besloten het weg te doen. Opvallend was wel dat er een soort folie op de vier ruitjes was geplakt, mogelijk tegen inkijk. Net zoals je tegenwoordig veel ziet.
Vanaf de tweede helft van de jaren vijftig werd dit materiaal steeds meer verkocht; voor het bekleden van ‘ouderwets geworden’ meubels zoals krukjes, kasten en dienbladen, maar ook voor op glas. Het was vanaf 1956 verkrijgbaar in verschillende kleuren, effen of met dessins: strepen, noppen, ruitjes, tegelvorm, ‘kitschenprint’ of bloemetjes. Foto hieronder toont een vergelijkbaar plakplastic op het raam van de Iglesia del Sagrado Corazon in Malaga.
De folie op de ruitjes van het kozijn uit ons depot is deels lichtdoorlatend, dit zal dus specifiek gemaakt zijn om op vensterglas te plakken. Het patroon bestaat uit een ruitvormige indeling met daarin een ovaal met een gestileerde tulp. Door de heldere kleuren en de donkere belijning van de hoofdvormen heeft het iets weg van glas in lood. Het geheel lijkt op iets heel ouds maar dateert dus waarschijnlijk uit de jaren vijftig of zestig van de vorige eeuw, ondertussen ook al erfgoed.
Foto boven: Jaap Buist
Foto onder: Aletta Bastmeijer
Bijzondere buizen met gaatjes
Uit de collectie van de Provinciale Oudheidkundige Commissie hebben wij twee raadselachtige buizen gekregen met gaatjes aan de ene kant.
Berend Raangs, oud restauratiedeskundige van de gemeente Groningen, heeft de volgende verklaring gegeven over deze buizen:
"Het kan de voorloper zijn van een drainagebuis. Zoals je kunt zien kun je de buizen achter elkaar in een streng gebruiken. De kant met gaten wordt naar boven gericht en afgedekt met grof materiaal, zodat overtollig water kan worden afgevoerd. Zo te zien werd de buis handmatig vervaardigd en zijn de maten nogal bescheiden. In een latere ontwikkeling kwam men er achter dat het materiaal dermate poreus was dat het af te voeren water er doorheen kon lekken. De doorsnede van die keramische buizen was iets groter n.l. 6,5 cm. terwijl de lengte 33 cm werd. Aanvankelijk werden deze buizen zonder kraag tegen elkaar gelegd. Vervolgens kregen de buizen een kraag voor de onderlinge aansluiting. Het leggen van de stangen moest erg zorgvuldig gebeuren om geen belemmeringen in de afloop van het af te voeren water te krijgen. Voordat de sleuf werd gedicht werd een laag turfstrooisel over de buizen gestort. De keramische draineerbuis is voor het laatst op grote schaal toegepast in de Oostelijke Flevopolder. Het natuurproduct werd uiteindelijk vervangen door een flexibele kunststofbuis met gaatjes en omwikkeld met cocosvezel".
Weer een raadsel opgelost!
Foto's: Jaap Buist
Open Monumentendag met thema duurzaamheid
Bij uitstek is het thema van OMD 2022 nauw verweven met één van de doelen van onze stichting, namelijk opslag en hergebruik van historische bouwmaterialen die vrijgekomen zijn bij sloop of verbouwing van oude panden. Op zaterdag 10 september stellen wij ons gebouw open voor bezoek van 11.00 tot 16.30 uur. Te bezichtigen is het depot van oude bouwmaterialen en een expositie over archeologische vondsten die een tweede functie hebben gehad.
De rommelmarkt tijdens OMD
Op het schoolplein houden we op die dag een rommelmarkt waarop de bezoekers enkele oude bouwmaterialen, bijzondere voorwerpen en leuke snuisterijen kunnen aanschaffen voor een schappelijke prijs.
M&M op de Erfgoedloketfaire
30 juni j.l. heeft het Groninger Erfgoedloket een fair georganiseerd. De standplaats was het openluchtmuseum Het Hoogeland in Warffum. Stichting Monument & Materiaal stond daar met historisch bouwmateriaal en jaarboeken Hervonden Stad tussen diverse organisaties en bedrijven die zich bezig houden met restauratie, behoud, verduurzaming van en advisering over gebouwd erfgoed. De geïnteresseerde bezoekers konden informatie inwinnen over de financiering en de realisatie van herstelprojecten van monumentale gebouwen.
Foto: Ewa Soroka