Hervonden Stad 2010 geeft een overzicht van archeologie, bouwhistorie en restauraties in het voorafgaande jaar in de gemeente Groningen.Het eerste deel van het boek omvat drie jaarverslagen van bovenstaande disciplines. Vervolgens wordt artikelgewijs dieper op interessante vondsten of onderzoek ingegaan.

Deze aflevering van Hervonden Stad staat voor een groot deel in teken van sloop. Natuurlijk zijn sloopwerkzaamheden wel vaker aanleiding voor de ontdekking van bijzondere vondsten, maar dit jaar speelt sloop een wel heel belangijke rol. De (plotselinge) sloop van de Friesch-Groningsche Beetwortelsuikerfabriek aan het Hoendiep was aanleiding om de geschiedenis van dit fabriekscomplex te onderzoeken. In Van Suiker tot sloop worden de oudste bouwdelen van de fabriek beschreven die tijdens de sloop langzaamaan steeds meer in het zicht kwamen.

Net als bij de Suikerfabriek deden de sloopwerkzaamheden van de oostwand van de Grote Markt na de oorlog letterlijk en figuurlijk veel stof opwaaien. In het tweede deel van Ruïnes op de Grote Markt wordt dieper ingegaan op de beweegredenen en motieven van degenen die de sloop en herbouw rond de Grote Markt in goede banen probeerden te leiden.

Het slopen van (cultuur)historisch waardevolle gebouwen is van alle tijden en zal in de toekomst dus ook wel onontkoombaar zijn, maar het kan de cultuurhistorie van Groningen ook verrijken. Zo was de sloop van een garage op het Cibogaterrein aanleiding voor de vondst van twee bijzondere pelgrimsinsignes. Deze insignes worden in Teekens die ghy draegt an uwen hoet in een bredere context gezet, waardoor ons een blik op het intrigerende cultuurhistorische fenomeen van de toenmalige heiligenverering en bedevaart geboden wordt. Een tweede verrassing kwam uit de Oude Ebbingestraat 89. Dit pand herbergde Een beschilderde schoorsteenboezem uit de 18e eeuw, die jarenlang achter schotwerk verborgen was geweest. Omdat het gehele interieur gesloopt moest worden om één winkelruimte te realiseren, kwam de schouw aan het licht. De vondst betekende echter ook het einde van de schildering.

Gelukkig wordt er in Groningen ook vele oude bouwmaterialen die vrijkomen bij sloopwerkzaamheden 'gered'. Met enige trots kan de Stichting Monument & Materiaal zeggen dat zij de grootste collectie 19e-eeuwse binnendeuren van de provincie Groningen in depot heeft. Kleurhistorisch onderzoek resulteerde het artikel in Kleuren op deuren waarin beschreven wordt welke kleuren in welke tijdsperioden 'in de mode' waren.

 

Download
2010-01		Jaarverslag archeologie in 2009
2010-02		Jaarverslag bouwhistorie in 2009
2010-03		Jaarverslag restauraties in 2009
2010-04		Teekens die ghy dreaght an uwen hoet Twee bijzondere laat-middeleeuwse pelgrimsinsignes van de opgraving Boterdiep-Ciboga
2010-05		In depot - uit depot Kleuren op deuren
2010-06		Een beschilderde schoorsteenboezem en andere bouwsporen in Oude Ebbingestraat 89 Een italianiserend landschap met verwijzingen naar vergankelijkheid en milddadigheid
2010-07		Van suiker tot sloop! Onderzoek naar de cultuurhistorie van de Friesch-Groningsche Beetwortelsuikerfabriek in Groningen (1914-2008)
2010-08		Ruïnes op de Grote Markt Een geschiedenis van Goed en Kwaad Deel 2