Hervonden Stad 2011 geeft een overzicht van archeologisch en bouwhistorisch onderzoek en restauraties in het voorgaande jaar in de gemeente Groningen. Ook is in deze aflevering weer een scala aan specialistische artikelen opgenomen, waarin dieper ingegaan wordt op de achtergronden van in de afgelopen jaren aangetroffen bijzondere vondsten, waarvan zowel de datering als aard sterk uiteen lopen.

Zo wordt aandacht besteed aan de verspreidingspatronen van vuursteen, tevoorschijn gekomen bij opgravingen ten oosten van de stad Groningen waar de nieuwe woonwijk Meerstad wordt ontwikkeld. De belangrijkste artefacten, daterend uit de middensteentijd (Mesolithicum), betreffen pijlbewapening die waarschijnlijk gerelateerd kan worden aan een tijdelijk kampement waar jagers hun vuurstenen jachtwapens vervaardigden.

Uit de 12e/13e eeuw dateren drie hoogversierde tinnen lepels die zijn aangetroffen bij opgravingen op de locaties Hoge der A 4, Zernike en De Held III. Een gemeenschappelijk decoratiemotief op de binnenzijde van de lepelbakken vormt die van twee vissen. Op iconografische gronden wordt verondersteld dat dergelijke lepels een rol hebben gespeeld als huwelijksgeschenk.
Van een (bewust gebroken) 13e-eeuws zwaard, gevonden in de Oude Boteringestraat, wordt duidelijk gemaakt hoe dit stuk wapentuig er oorspronkelijk heeft uitgezien. Verslag wordt gedaan van het hersmeden van een historisch verantwoorde replica.

Twee artikelen behandelen hervonden 17e-eeuwse interieurafwerking. Het betreft hier een partij diertegels uit Oude Kijk in 't Jatstraat 8, en enkele restanten van een hergebruikt wandtapijt met landschappelijke decoratie uit Oosterstraat 29. Stilgestaan wordt onder meer bij de geschiedenis en productie ervan. De gerestaureerde textielrestanten zullen opgenomen worden in de collectie historische wandafwerkingen van het Groninger Museum. De diertegels wachten nog op een passende bestemming.

Tijdens opgravingen aan het Boterdiep-oostzijde zijn zes bijzondere, 19e-eeuwse waterputpompen aangetroffen. Het betreft zogenaamde plunjerpompen, waarvan de historische en archeologische achtergronden nader worden beschreven.

Speciale aandacht gaat tenslotte uit naar de intrigerende vondst van twee 18e-eeuwse skeletten van een man en een vrouw, die tezamen in een éénspersoons grafkist werden aangetroffen tijdens opgravingen op de begraafplaats van het Martinikerkhof zuidzijde. Dankzij archiefonderzoek konden zij worden geïdentificeerd als de stoffelijke overschotten van Jan Berends Bakker en zijn vrouw Elisabeth Classen Steenhuisen en kon een verklaring worden gevonden voor hun krappe gezamenlijke laatste rustplaats.

Download
2011-01		Jaarverslag archeologie in 2010
2011-02		Jaarverslag bouwhistorie in 2010
2011-03		Jaarverslag restauraties in 2010
2011-04		Een mesolithische vindplaats te Meerstad onderzocht
2011-05		Geloof, hoop of toch liefde? Drie middeleeuwse tinnen ‘vissenlepels’ uit Groningen
2011-06		Het gebroken zwaard hersmeed Hoe een replica van een zwaard uit de Groninger binnenstad werd gemaakt
2011-07		In depot - uit depot Een partij 17e-eeuwse diertegels uit Oude Kijk in ’t Jatstraat 8
2011-08		Een lommerrijk landschap aan de Oosterstraat
2011-09		De grafstedenplattegrond van het Martinikerkhof Zuidzijde
2011-10		Zes bijzondere waterpompen aan het Boterdiep